تاریخچه قهوه ایرانی و قهوه در ایران :

قهوه ایرانی یک مقدمه نیاز دارد : برای دم آوری دانه های پر رمز و راز قهوه با استفاده از دم افزار های مختلف موجود در دنیا و پیش ازآغاز سفری پر هیجان در دنیای قهوه لازم است تاریخچه ای مختصر از کشف این میوه ی جذاب تا رسیدن به فنجان شما بدانیم.

در ابتدا نگاهی به تاریخچه کشف و فرآوری قهوه بی اندازیم . تاریخ و محل کشف این نوشیدنی شگفت انگیز که اکنون تقریبا در رژیم غذایی هر روزه ی ما وجود دارد ؛ همچنان در ابهام است .

طبق یک داستان قدیمی کشف گیاه قهوه به کشور اتیوپی برمیگردد ، زمانیکه یک چوپان به نام کالدی در هنگام چرا بردن بز های خود متوجه شد که بز هایش بعد از خوردن از میوه ی یک بوته بسیار پر انرژی تر میشوند و تا ساعتهای طولانی بیدار میمانند .البته به گفته ی برخی، کشف قهوه به کشور یمن برمیگردد .

اما تجارت و کشت دانه های قهوه در شبه جزیره عربستان در قرن 15 آغاز شد و در قرن 16 به کشورهای ایران ، مصر ، سوریه و ترکیه شناسانده شد .

 

قهوه ایرانی

ممکن است تصور برخی افراد از قهوه ی ایرانی این باشد که تمام مراحل، از کشت گرفته تا تمام مراحل فراوری دانه سبز و سپس برشته کاری آن در ایران انجام می شود اما باید بدانید که کاشت و برداشت میوه های قهوه نیاز به شرایط آب و هوایی خاص دارد، برای درک بهتر این شرایط آب و هوایی بهتر است بدانیم، قهوه یک گیاه گرمسیری از خانواده ی روناسیان بوده که شامل بیش از 6000 گونه مختلف است که شرایط آب و هوایی مناسب تمام این گونه های مختلف بین مدار راس السرطان و راس الجدی که به اسم کمربند قهوه( coffee belt) نیز شهرت دارد میباشد، بنابراین این تصور اشتباه است و زمانی که حرف از قهوه ایرانی زده میشود، منظور انتخاب گونه ی قهوه و مزرعه ی آن برای واردات است ولی برشته کاری و بسته بندی آن در ایران انجام میشود .

واردات قهوه به ایران

در دوران صفویه قهوه جای خود را در میان مردم ایران زمین باز کرد و نوشیدنی اصلی ایرانی ها در آن زمان بود و این مسئله یکی از نشانه های ورود ایران به اقتصاد جهانی آن دوران بود . پس از محبوبیت قهوه در بین مردم  در نشست ها و میهمانی ها ؛ در دوارن صفویه مکان هایی به نام قهوه خانه در کوچه و خیابان ها دایر شدند که محل اجتماع هنرمندان و شاعران بود و عموما محلی برای تبادل اطلاعات سیاسی و ادبی و .. بود .

 

محبوبیت قهوه در زمان شاه عباس به اوج خود رسید به گونه ای که در دربار مراسمی ویژه برای نوشیدن قهوه برگزار میشد و فردی که مسئول این کار بود منصب مهمی در دربار شاه داشت . یکی از دلایل دیگر محبوبیت فراوان قهوه در بین کشورهای مسلمان این بود که این نوشیدنی تنها نوشیدنی غیر الکلی انرژی زا بود .

نوع دم آوری قهوه در ایران مانند تمام کشورهای خاورمیانه به روش قهوه عربی و ترک بود.

کشور ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان توانایی کشت دانه ی قهوه را ندارد زیرا رشد گیاه قهوه در مناطق گرمسیری مانند مناطق نیمه گرمسیری و استوایی آمریکا ، جنوب شرقی آسیا ، هند و آفریقا رخ میدهد . پس از گذشت زمان و رواج کشت چای در مناطق شمالی ایران ؛ قهوه جای خود را به چای داد و کم کم در قهوه خانه ها چای هم سرو میشد و به ذائقه ی ایرانیان نزدیک تر شد و تا کنون نوشیدنی اصلی ایرانیان مانده است اما همچنان نام قهوه خانه در آن مکان ها ماندگار مانده و این دلیلی است که بدانیم محبوبیت نوشیدنی قهوه به خیلی قبل تر از چای برمیگردد .

 

قهوه بعد از آب، محبوب ترین و پر مصرف ترین نوشیدنی جهان است.
برآورد می شود روزانه بیش از ۳ میلیارد فنجان قهوه در سراسر جهان نوشیده شود. با توجه به اینکه این محصول در بیش از ۷۰ کشور جهان و با گستردگی عطرها و طعم های متفاوت کاشت و فرآوری می شود، بهتر است برای انتخاب قهوه مناسب با ذائقه خود اطلاعات بیشتری در این زمینه بدست بیاوریم.

خرید آگاهانه از مهمترین دست آورد هایی است که ما همیشه به دنبال آن هستیم. داشتن اطلاعات به صورت خلاصه از محصولی که میخواهیم تهیه کنیم به ما در راه رسیدن به این مهم کمک زیادی می ­کند. در اینجا به طور خلاصه در مورد برشته کاری های ایرانی قهوه صحبت میکنیم و عملکرد آن ها را بررسی می­کنیم که نه تنها اطلاعات جذاب و مهمی را در اختیار ما می­ گذارد بلکه راهنمای خوب و مختصری برای خرید آگاهانه می­ باشد.

 

معرفی برترین برند های قهوه ایرانی

 

برشته کاری ست:

برشته کاری ست تجربه‌ای به قدمت چهار نسل و ارتباط مستمر با مصرف کنندگان ضامن این ویژگی‌هاست.

لازم به ذکر است مجموعه قهوه ست اولین مجموعه مرتبط با قهوه در ایران است که در سال 2007 به عضویت انجمن تخصصی قهوه اروپا (Speciality coffee association of Europe) در آمده است و بسیاری از دوره‌های مربوط به فرآوری قهوه را مدیریت این مجموعه به صورت تخصصی در کارگاه‌های آموزشی این انجمن و همچنین کارگاه‌های تخصصی فرآوری قهوه به خصوص در زمینه برشته کاری (roasting)  را در کشور آمریکا که از پیشگامان این صنعت است، گذرانده است.

مسیری را که بنیان‌گذاران «قهوه ست» در دهه 20 شمسی آغاز کرده‌اند اکنون وارد مرحله جدیدی شده است و در بهمن ماه 94 موفق به اخذ مجوزهای مربوطه از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سازمان غذا دارو شده‌ است و تولید سنتی و محدود قهوه را تبدیل به تولید صنعتی و انبوه کرده‌ است.

برشته کاری ست با تجربه ی چند دهه ای که دارد سبد محصولات خود را بسیار گسترده کرده است و به سلایق مختلف مردم توجه ویژه ای دارد که میتوانیم این محصولات را به چند بخش قهوه ترکیبی عربیکا و روبوستا، ترکیبی صد در صد عربیکا ، تک خاستگاه، پودر های قهوه ترک، قهوه ی بدون کافئین و قهوه های کپسولی تقسیم کرد.

 

برشته کاری اسکای لب:

برشته کاری اسکای لب در سال 1397 در تهران با هدف ارائه ی محصولات با کیفیت بالا شروع به کار کرد. که یکی از باکیفیت‌ترین دانه‌های قهوه‌ی موجود در بازار ایران را ارائه می‌کند.

فعالیت های برشته کاری اسکای لب در مواردی همچون ، برشته کاری قهوه به صورت تخصصی با دانه های قهوه تک خاستگاه و در نهایت بسته بندی و فروش محصولات می باشد.

برشته کاری اسکای لب تمرکز خود را فقط در قهوه های تک خاستگاه گذاشته است و در سبد محصولاتشان فعلا قهوه ترکیبی ای وجود ندارد و بسته بندی این محصولات به شکل 250 گرمی میباشد.

برشته کاری ری :

برشته کاری ری در سال 1397 در تهران با هدف ایجاد تنوع در محصول نهایی و ارائه ی محصولاتی با کیفیت شروع به کار کرد. که یکی از باکیفیت‌ترین دانه‌های قهوه‌ی موجود در بازار ایران را ارائه می‌کند.

فعالیت های برشته کاری ری در مواردی همچون ، برشته کاری قهوه به صورت تجاری ترکیب عربیکا و روبوستا و قهوه های تخصصی تک خاستگاه و در نهایت بسته بندی و فروش محصولات می باشد.

برشته کاری ری با تنوع زیاد در محصولات خود، به سلایق مختلف مردم توجه ویژه ای دارد که میتوانیم این محصولات را به چند بخش قهوه ترکیبی عربیکا و روبوستا، ترکیبی صد در صد عربیکا و تک خاستگاه تقسیم کرد.

 

برشته کاری لم:

برند قهوه لم  که در زمینه تخصصی برشته کاری ، آموزش و تجارت قهوه و محصولات وابسته با هدف پر کردن خلا قهوه با کیفیت تولید شده در ایران  و ترویج فرهنگ قهوه نوشی از فروردین 1396 در تهران تاسیس و فعالیت خود را از همان سال آغاز کرد .

این شرکت با پشتوانه دو دهه تجربه و فعالیت موثر موسسان خود در اکوسیستم آموزش – فرهنگ سازی و تجارت قهوه فوری در ایران با بهره گیری از نیروی متخصص ، تکنولوژی و دانش روز دنیا هدف خود را تامین و  تولید محصولات با کیفیت طبق استانداردهای جهانی در ایران گذاشته است.

فعالیت های برشته کاری لم در مواردی همچون، برشته کاری قهوه به صورت تجاری ترکیب عربیکا و روبوستا و قهوه های تخصصی تک خاستگاه و در نهایت بسته بندی و فروش محصولات می باشد.

 

برشته کاری آلبا:

آلبا حاصل سرمایه‌گذاری مشترک میان ایران و نیوزلند است، که یکی از باکیفیت‌ترین دانه‌ها و ترکیب‌‌های قهوه‌ی موجود در بازار ایران را ارائه می‌کند.

منبع‌یابی، برشته‌کاری و فروش قهوه و محصولات مرتبط از فعالیت‌های اصلی شرکت آلبا می باشد، که متشکل از گروهی حرفه‌ای‌ درصنعت قهوه که در ارتباطی مستقیم با قهوه‌کاران کشور‌های تولید کننده و با به‌کارگیری فناوری به روز برشته‌کاری در تلاش اند تا قهوه‌ای باکیفیت ارائه کنند. از اهداف آلبا، گسترش فرهنگ قهوه‌نوشی در ایران می باشد.

فعالیت های برشته کاری آلبا در مواردی همچون ، برشته کاری قهوه به صورت تجاری ترکیب عربیکا و روبوستا و قهوه های تخصصی تک خاستگاه و در نهایت بسته بندی و فروش محصولات می باشد.

 

برشته کاری تام کینز:

فروشگاه تام کینز در سال با هدف ارائه ی بهترین محصولات با کیفیت جهانی و قیمت های منصفانه افتتاح شد.

در ضمینه ی قهوه توجه برشته کاری تام کینز بیشتر به روی قهوه های تجاری با تنواری و کافئین بالا می باشد و تنوع سبد فروش قهوه هایی با ترکیب گونه روبوستای زیادی دارد و متقاضی هایی که بیشتر طرفدار قهوه روبوستا و کافئین بالا هستند از قدرت انتخاب بیشتری برخوردارند.

فعالیت های شرکت تام کینز در مواردی همچون ، برشته کاری قهوه به صورت تجاری ترکیب عربیکا و روبوستا ، عربیکا و روبوستای خالص و در نهایت بسته بندی و فروش محصولات می باشد.

از دیگر فعالیت های شرکت تام کینز تولید پودر های نوشیدنی( هات چاکلت، وایت چاکلت، ماسالا و …) میباشد.

 

برشته کاری دانی در:

شرکت دانی در که در سال 1398 تولید پودر های نوشیدنی خود را آغاز کرد بعد از مدتی برشته کاری خود را با همان نام دانی در به انجام رساند و اکنون به یکی از فروشگاه های موفق در زمینه ی تولید و عرضه انواع پودرهای نوشیدنی (هات چاکلت، چای ماسالا و …) و برشته کاری قهوه می باشد.

فعالیت های شرکت دانی در در مواردی همچون ، برشته کاری قهوه در 5 ترکیب مختلف مناسب با سلایق تمام افراد به صورت تجاری ترکیب عربیکا و روبوستا ، و در نهایت بسته بندی و فروش محصولات می باشد.

از دیگر فعالیت های شرکت دانی در تولید پودر های نوشیدنی( هات چاکلت، وایت چاکلت، ماسالا و …) میباشد.

 

راهنمایی برای خرید قهوه:

 از نظر دوستداران قهوه این نوشیدنی جذاب و پیچیده بخشی جدایی ناپذیر از زندگی است، این قهوه است که بسیاری از هم نشینی ها و دیدار ها را گرم تر و دوستانه تر میکند، همچنین قهوه نقش بسیار موثری در اقتصاد کشور های مختلف دارد، همانطور که گفته شد بیش از ۶۰۰۰ گونه مختلف از این گیاه پر رمز و راز وجود دارد و روش های بسیار متنوعی هم در فرآوری دانه و هم در دم آوری آن وجود دارد، ولی این دلیلی برای منحرف شدن شما از یک انتخاب خوب نسبت به ذائقه ی شخصیتان نیست، شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که در کافه ای نشسته باشید و به تنوع سفارش افراد دقت کرده باشید و این نشانه ایست برای اینکه متوجه بشویم چقدر سلایق متفاوت است. و در آخر باید بدانیم که چیزی به عنوان بهترین، در زمینه هایی که سلیقه‌ی شخصی در آنها دخیل است، وجود ندارد و همه‌چیز به ذائقه ی ما برمیگردد.

در آخر مختصری راجع به ویژگی های طعمی مختلفی که در قهوه وجود دارد صحبت میکنیم تا راهنمایی برای پیدا کردن قهوه ی مورد نظرتان داشته باشید. به زبان ساده،  بهتر است بدانیم که گونه های مختلف قهوه ویژگی های طعمی متفاوتی دارند، که به صورت کلی قهوه های عربیکا دارای اسیدیته ی قابل توجه یعنی طعمی ترش و قهوه های روبوستا تلخی قابل توجهی دارند.

باید به این مسئله نیز توجه کرد که دریافت تلخی زیاد باعث میشود طعم های دیگری که در قهوه وجود دارند از طریق سنسور های عصبی که به صورت پرز هایی بر روی زبان هستند حس نشود، طبیعی است که افرادی که نوشیدنی ای با پیچیدگی طعمی ، ترشی و ظرافت بیشتر میخواهند باید به دنبال قهوه عربیکا باشند و افرادی که به دنبال تلخی بیشتر در فنجان خود هستند می‌توانند از قهوه های ترکیبی عربیکا و روبوستا استفاده کنند، لازم به ذکر است که وجود درصد کمی از روبوستا میتواند تلخی قابل توجهی به فنجان شما اضافه کند.

منابع:

https://www.bourseandbazaar.com/